Ο Βάβδος (η Βάβδος κατά άλλους - που όμως λανθασμένα προέκυψε όταν ξένοι άκουγαν τους ντόπιους να αναφέρονται στο χωριό σύμφωνα με την τοπική διάλεκτο όπου δεν υπάρχει αρσενικό άρθρο - η Γιάννς, η Γιώργους , η Μήτσους κ.λ.π.έτσι λοιπόν και η Βάβδους ) είναι οικισμός και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ανθεμούντα, στο νομό Χαλκιδικής, με εγγεγραμμένους συνολικά 680 κατοίκους μετά την απογραφή του 2001. Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την γεωργία, τη μελισσοκομία και αρκετοί εργάζονται σε γειτονικά μεταλλωρυχεία λευκολίθου.Το μεγαλύτερο κοίτασμα λευκολίθου της Ελλάδας βρέθηκε στο χωριό αυτό. Έπειτα από το κλείσιμο του μεταλλείου την προηγούμενη δεκαετία, καταβάλλονται προσπάθειες για επαναλειτουργία του. Στη Βάβδο μπορεί κανείς να δει παραδοσιακά σπιτάκια, τα οποία είναι κτισμένα αμφιθεατρικά. Στην κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται ένας τεράστιος πλάτανος, από τους μεγαλύτερους σε επίπεδο νομού και το 1976 κηρύχθηκε διατηρητέο φυσικό μνημείο. Στον οικισμό λειτουργούν μονοθέσιο Δημοτικό σχολείο και νηπιαγωγείο. Στο κτήριο του νηπιαγωγείου μάλιστα λειτουργεί και λαογραφικό μουσείο. Η απόσταση του χωριού από τη Θεσσαλονίκη είναι 40 χιλιόμετρα και από τον Πολύγυρο 23.
Ιστορικά στοιχεία: Η ονομασία του χωριού πιθανότατα οφείλεται σε Ρωμαίο χιλίαρχο, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην περιοχή περίπου στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ. Οι αρχαιότερες πηγές που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του χωριού και την κατοίκισή του ανάγουν στο 14ο αιώνα. Στο ναό του χωριού , στο Άγιο Βήμα, έχει τοποθετηθεί άμβωνας από μάρμαρο με ανάγλυφες παραστάσεις. Φαίνεται ότι ήταν έργο του 5ου αιώνα μ.Χ. που πιθανότατα βρισκόταν σε παλαιοχριστιανική εκκλησία. Το 1821 οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό. Κατά την Τουρκοκρατία, ως ένα από τα Μαντεμοχώρια, γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση που οφειλόταν στα μεταλλεία αργύρου και μολύβδου που υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή των Μαντεμοχωρίων.Oι κάτοικοι των χωριών αυτών εξόρυσσαν από το Στρατωνικό Ορος κυρίως(τον Αργυρόλοφο) ασήμι και μόλυβδο για τον σουλτάνο. Οι κάτοικοί των Μαντεμοχωρίων λοιπόν ήταν μεταλλωρύχοι και πολύ καλοί μεταλλουργοί. Τα Μαντεμοχώρια ήταν: η Γαλάτιστα, ο Βάβδος, ο Καζαντζή Μαχαλάς (σημερινά Στάγειρα), ο Στανός, η Βαρβάρα, η Λιαρίγκοβη (σημερινή Αρναία), το Νοβοσέλο (σημερινό Νεοχώρι), ο Ισβορος (σημερινή Στρατονίκη), η Χωρούδα, τα Ρεβενίκια (σημερινή Μεγάλη Παναγία) και η Ιερισσός. Οι Μαντεμοχωρίτες, εκτός από τα υπόλοιπα προνόμια, απολάμβαναν και μια σχετική αυτοδιοίκηση (υπήρχε βέβαια ο τούρκος αγάς, ο οποίος όμως μόνο επέβλεπε) και είχαν φτιάξει κάτι σαν ομοσπονδία την οποία διοικούσαν οι δώδεκα βεκίληδες (οι εκπρόσωποι δηλαδή των 12 Μαντεμοχωρίων). Πάντως οι υποχρεώσεις των Μαντεμοχωριτών προς τον σουλτάνο ήταν βαρύτατες: ζύγιζαν ακριβώς 220 οκάδες ασήμι το χρόνο, τις οποίες έπρεπε να παραδίδουν στο σουλτανικό θησαυροφυλάκιο, σε ειδικές για τον σουλτάνο τιμές. Η φόρτωση γινόταν με κουβάδες και ζεμπίλια στις θρυλικές μαούνες και στη συνέχεια στα πλοία στον κόλπο του Στρατωνίου (που τότε θεωρείτο παραθαλάσσιο επίνειο του Ισβόρου). Ιστορικές αναφορές υπάρχουν από τον Γάλλο Πρόξενο στη Θεσσαλονίκη Κοζινερί το έτος 1793. Κι όμως, παρότι από τον 19ο αιώνα τα μεταλλεία είχαν φτωχύνει και η παραγωγή τους ήταν λιγοστή, οι Έλληνες συνέχισαν να δίνουν ασήμι στον σουλτάνο (πολλές φορές αγόραζαν ισπανικά τάλιρα, τα έλιωναν και έστελναν το ασήμι στη Κωνσταντινούπολη), για να απολαμβάνουν τον εκπληκτικό φορολογικό και διοικητικό παράδεισο που είχε ο «μουκατάς» τους και να βγάζουν από τα χωράφια τους περισσότερους θησαυρούς απ’ όσους έβγαζαν οι στοές τους. Έτσι τα Μαντεμοχώρια συνέχισαν να πλουτίζουν και να ακμάζουν, όχι από τα μεταλλεία αλλά από τα χωράφια, τα κοπάδια, το εμπόριο και τις μικρές βιοτεχνίες (ταπητουργίες, υφαντήρια, κεραμουργεία κ.λ.π.).
Πολιτισμός: Από πολιτιστική άποψη δραστηριοποιείται ο Σύλλογος "Βίγλα" Βάβδου, όπως επίσης και η Ένωση Βαβδινών Θεσσαλονίκης. Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα αγωνίζεται στην Γ΄ ερασιτεχνική κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος της ΕΠΣ Χαλκιδικής. Στις 20 Ιουλίου το χωριό γιορτάζει με εκδηλώσεις τον Προφήτη Ηλία και διοργανώνονται κοινά γεύματα, τα λεγόμενα Καζάνια του Αϊ-Λια. Στο χωριό γεννήθηκαν μεταξύ άλλων ο λογοτέχνης Γιώργος Δέλλιος (1897-1980), καθώς επίσης και ο εμπνευστής της ΔΕΘ, Νικόλαος Γερμανός.
Άγιος Πρόδρομος
Ο Άγιος Πρόδρομος είναι χωριό με 452 κατοίκους το 2001 και Δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Πολυγύρου στο νομό Χαλκιδικής. Βρίσκεται στους υπώρειες του όρους Χολομώντα και η απόστασή του από τον Πολύγυρο είναι 14 χιλιόμετρα και από τη Θεσσαλονίκη 50. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία (παράγονται σιτηρά, κτηνοτροφικά φυτά και παραδοσιακό ψωμί), η κτηνοτροφία, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες του Δήμου. Μεταξύ άλλων το χωριό έχει πλατεία, νηπιαγωγείο, ταχυδρομείο, αστυνομικό τμήμα, ποδοσφαιρική ομάδα, που αγωνίζεται στη Β΄ ερασιτεχνική κατηγορία του πρωταθλήματος της ΕΠΣ Χαλκιδικής. Στις παραδοσιακές ταβέρνες ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το σουβλάκι, το οποίο μάλιστα έχει βραβευτεί από την κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας. Αξιοθέατο αποτελεί και το ποτάμι που διασχίζει το χωριό.
Ιστορικά στοιχεία: Το χωριό έλαβε το όνομά του από το μεταβυζαντινό εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου, το οποίο κατέχει σημαντική θέση για τον οικισμό. Η εκκλησία εορτάζει την 28η και 29η Αυγούστου οπότε στο χωριό λαμβάνει χώρα λαμπρό πανηγύρι, που συγκεντρώνει πολύ κόσμο. Κεντρικός ναός είναι αυτός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στις 9 Μαΐου εορτάζεται και ο Άγιος Χριστόφορος. Οι κάτοικοι του οικισμού προέρχονται από διάφορα μέρη, όπως Πελοπόννησος, Ήπειρος και Θράκη. Έθιμα, όπως οι φούταροι, κατά τις ημέρες των Θεοφανείων, είναι τα κυριότερα στο χωριό. Την παραμονή των Θεοφανείων νεαροί άντρες ψάλλουν τα κάλαντα μαζεύοντας κρέας, λουκάνικα και χρήματα και την ημέρα του Αϊ Γιαννιού χορεύουν στην πλατεία του χωριού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου